Biến đổi khí hậu là một trong những thách thức lớn nhất của thế kỷ 21, không chỉ ảnh hưởng đến môi trường mà còn tác động sâu rộng lên mọi khía cạnh kinh tế và xã hội, trong đó có lĩnh vực logistics. Những thay đổi về điều kiện thời tiết, sự gia tăng của các hiện tượng thiên tai và biến động về môi trường đã làm thay đổi cục diện của chuỗi cung ứng toàn cầu. Đối với các doanh nghiệp logistics, việc đối mặt với biến đổi khí hậu không chỉ là một vấn đề môi trường mà còn là một vấn đề chiến lược, yêu cầu sự chuẩn bị kỹ lưỡng và điều chỉnh phù hợp để duy trì tính cạnh tranh và bền vững.

Gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu

Một trong những tác động trực tiếp và nghiêm trọng nhất của biến đổi khí hậu đối với ngành logistics là sự gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu. Các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão, lũ lụt, hạn hán và cháy rừng ngày càng gia tăng cả về tần suất và cường độ, gây ra những hậu quả khôn lường cho hoạt động vận tải và phân phối hàng hóa.

Lấy ví dụ, những cơn bão mạnh ở khu vực Đông Nam Á – trong đó có VIệt Nam (Cơn bão số 3) vừa qua, lũ lụt nghiêm trọng tại châu Âu, hay siêu bão Milton vừa đổ bộ vào Mỹ vừa qua  có thể làm gián đoạn các tuyến giao thông huyết mạch, khiến hàng hóa bị kẹt lại tại các cảng biển hoặc kho bãi trong thời gian dài. Việc này không chỉ gây tổn thất kinh tế trực tiếp do hàng hóa bị hư hại hoặc chậm trễ, mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng, từ nhà sản xuất, nhà cung cấp cho đến người tiêu dùng cuối cùng.

Các doanh nghiệp logistics hiện đại buộc phải xây dựng các chiến lược dự phòng, bao gồm việc đa dạng hóa các tuyến vận tải, tăng cường sử dụng công nghệ để dự đoán rủi ro thiên tai và áp dụng các phương pháp quản lý rủi ro hiệu quả hơn nhằm giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Tăng chi phí vận tải và đầu tư vào hạ tầng

Biến đổi khí hậu không chỉ gây ra sự gián đoạn về mặt thời gian mà còn làm tăng chi phí vận hành của các doanh nghiệp logistics. Các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt buộc các nhà vận tải phải sử dụng những tuyến đường thay thế dài hơn hoặc tốn kém hơn, kéo theo việc tiêu thụ nhiên liệu tăng lên, dẫn đến chi phí vận tải leo thang.

Hơn nữa, việc duy trì hạ tầng vận tải chống chịu trước những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu cũng là một thách thức lớn. Các cơ sở hạ tầng như cầu đường, cảng biển và nhà kho hiện đang phải đối mặt với sự đe dọa từ các yếu tố môi trường như nước biển dâng, sóng lớn và nhiệt độ cao. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp và chính phủ phải đầu tư mạnh mẽ vào việc nâng cấp, cải tạo và xây dựng các hệ thống cơ sở hạ tầng bền vững hơn, có khả năng chống chịu tốt hơn trước biến đổi khí hậu.

Chẳng hạn, việc xây dựng hệ thống cảng biển thông minh với khả năng tự điều chỉnh mực nước hay các nhà kho có khả năng duy trì nhiệt độ ổn định dù điều kiện bên ngoài thay đổi đang trở thành xu hướng bắt buộc cho tương lai của ngành logistics.

Tác động đến chuỗi cung ứng lương thực và thực phẩm

Ngành logistics đóng vai trò then chốt trong việc vận chuyển và bảo quản các sản phẩm nhạy cảm với thời tiết, đặc biệt là lương thực, thực phẩm và dược phẩm. Biến đổi khí hậu, với những thay đổi thất thường về nhiệt độ và độ ẩm, đã và đang gây ra những tác động nghiêm trọng đến các chuỗi cung ứng này.

Sự thay đổi về mùa vụ, năng suất nông nghiệp giảm sút do hạn hán hoặc lũ lụt kéo dài, và những thay đổi đột ngột trong nhu cầu thị trường do thiên tai đã buộc các doanh nghiệp logistics phải nhanh chóng thích nghi. Điều này bao gồm việc cải tiến công nghệ lưu trữ, bảo quản lạnh và vận chuyển hàng hóa nhằm đảm bảo chất lượng sản phẩm trong điều kiện khắc nghiệt.

Ngoài ra, các doanh nghiệp còn phải đầu tư vào các hệ thống theo dõi thời gian thực để giám sát nhiệt độ và điều kiện bảo quản của các sản phẩm trong suốt quá trình vận chuyển, giúp đảm bảo rằng các sản phẩm đến tay người tiêu dùng trong tình trạng tốt nhất.

Logistics xanh – Xu hướng bắt buộc của doanh nghiệp Logisticis

“Logistics xanh” hiện nay không còn chỉ đơn thuần là một lựa chọn nữa mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc từ các đối tác và khách hàng. Với nhận thức ngày càng cao về biến đổi khí hậu, doanh nghiệp logistics buộc phải điều chỉnh để đảm bảo sự bền vững trong hoạt động. Sự gia tăng về nhận thức cộng đồng đối với vấn đề biến đổi khí hậu đã thúc đẩy nhu cầu chuyển đổi sang các phương thức vận tải bền vững hơn. Ngành logistics, với vai trò là “xương sống” của nền kinh tế toàn cầu, không thể đứng ngoài cuộc trong nỗ lực giảm thiểu lượng khí thải carbon và tác động đến môi trường.

Việc sử dụng các phương tiện vận tải thân thiện với môi trường, như xe điện, xe hybrid, và các công nghệ vận tải không phát thải đang ngày càng trở nên phổ biến. Hơn nữa, sự phát triển của công nghệ vận tải tự động cũng giúp giảm thiểu mức tiêu thụ nhiên liệu thông qua việc tối ưu hóa lộ trình và giảm thiểu thời gian chờ đợi tại các điểm trung chuyển.

Các doanh nghiệp logistics hiện đại còn đối mặt với áp lực tuân thủ các quy định khắt khe hơn từ phía chính phủ và các tổ chức quốc tế về giảm thiểu phát thải. Điều này bao gồm việc chuyển đổi sang sử dụng năng lượng tái tạo trong vận hành và nâng cấp công nghệ để theo dõi và giảm thiểu tác động môi trường của hoạt động logistics.

Đổi mới công nghệ và mở rộng thị trường

Mặc dù biến đổi khí hậu đang tạo ra những thách thức lớn, nhưng đây cũng là cơ hội để ngành logistics tại Việt Nam vươn lên mạnh mẽ. Với vị trí địa lý đặc biệt và sự phụ thuộc lớn vào vận tải đường bộ, đường thủy và hàng hải, logistics Việt Nam phải đối mặt với các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt như bão, lũ lụt, và sạt lở đất, gây gián đoạn chuỗi cung ứng. Điều này buộc các công ty logistics trong nước phải nhanh chóng đổi mới công nghệ để nâng cao hiệu quả hoạt động và giảm thiểu tác động từ thiên tai.

Trong bối cảnh này, ứng dụng các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI) và hệ thống quản lý chuỗi cung ứng thông minh là vô cùng cần thiết. AI không chỉ hỗ trợ dự đoán chính xác tình hình thời tiết mà còn giúp tối ưu hóa lộ trình vận chuyển, giảm thiểu thời gian gián đoạn và rủi ro. Những tiến bộ này mang lại lợi thế lớn cho doanh nghiệp khi có thể cải thiện độ tin cậy trong vận hành và đồng thời tối ưu hóa chi phí vận tải.

Phần mềm quản lý vận tải CETA là một giải pháp tiên tiến hỗ trợ doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động và giảm thiểu tác động từ các yếu tố thời tiết bất lợi. CETA tích hợp các tính năng thông minh như quản lý đội xe, theo dõi vị trí theo thời gian thực, và tự động hóa quy trình điều phối hàng hóa. Điều này không chỉ giúp các doanh nghiệp giảm thiểu chi phí vận hành, mà còn đảm bảo tính linh hoạt cao trong việc đối phó với các sự cố bất ngờ do thời tiết gây ra.

Kết luận

Biến đổi khí hậu là thách thức nhưng cũng là cơ hội để ngành logistics, đặc biệt là tại Việt Nam, đổi mới và phát triển. Sự kết hợp giữa công nghệ và chiến lược quản lý thông minh sẽ giúp các doanh nghiệp vượt qua khó khăn, nâng cao hiệu suất và đạt được lợi thế cạnh tranh. Trong bối cảnh này, việc ứng dụng các giải pháp như CETA không chỉ là một lựa chọn mà còn là yếu tố quyết định để ngành logistics Việt Nam phát triển bền vững trước những biến động lớn của môi trường.

Đăng ký CETA  ngay để dùng thử miễn phí tại đây.